Franciszek Ptak.
Fot. J. Sebald.
Franciszek Ptak (ur. 30 sierpnia 1859 w Bieńczycach, zm. 29 lipca 1936 w Krakowie) – polski chłop, karczmarz, działacz ruchu ludowego, członek Polskiego Stronnictwa Ludowego, wydawca, poseł na galicyjski Sejm Krajowy (1908–1913).
Franciszek Ptak był właścicielem karczmy w Bieńczycach. Od lat 90. XIX wieku działał w ruchu ludowym. Był członkiem Stronnictwa Ludowego. Pełnił różne funkcje w lokalnych strukturach Stronnictwa Ludowego i wydawał czasopisma, które następnie rozprowadzał w swojej karczmie. Kilkakrotnie kandydował na posła do Sejmu Krajowego Galicji. W 1908 roku uzyskał mandat z gmin wiejskich powiatu krakowskiego. Jego porażka kilka lat wcześniej w wyborach do austriackiej Rady Państwa znalazła odbicie w jednym z dialogów Wesela Stanisława Wyspiańskiego (w pierwszym akcie, gdy Gospodarz pyta: Toście Ptaka wybierali?). Franciszek Ptak wraz z żoną Marcjanną był obecny na premierze Wesela w 1901 roku. Według Tadeusza Boya-Żeleńskiego Franciszek Ptak był w pewnym stopniu prototypem postaci Czepca z Wesela.
Był znany ze swojej charakterności, wielkiej postury i wystawności. Wincenty Witos wspominał, że był to „mężczyzna któremu z twarzy biła zarówno duma, zadowolenie, pewność siebie, jak i lekceważenie dla otoczenia”, oraz że był nielubiany przez innych chłopów z okolicy, którzy „nie mogli znieść panoszącego się dorobkiewicza”. Przyjaźnił się z artystami, m.in. Włodzimierzem Tetmajerem. Angażował się społecznie, współfinansował inwestycje w obiekty użyteczności publicznej, takie jak Dom „Sokoła” i szkoła w Bieńczycach czy krakowski Szpital Bonifratrów. Był zaangażowany w Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Bieńczycach. Od 1907 zasiadał w Radzie Naczelnej PSL. Po rozłamie stronnictwa był członkiem kolejno PSL – Lewica (1913–1924) i PSL „Piast” (1924–1931).
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz