środa, 30 marca 2022

Zamek w Trembowli

Trembowla ok. 1880 r. Fot. K. Strzelecki.

Zamek w Trembowli (1902 r.).

Zamek w Trembowli (ok. 1905 r.). Fot. A. Friedrich.

Zamek w Trembowli (ok. 1914 r.).

Zamek w Trembowli (1917).

wtorek, 29 marca 2022

Florian Ziemiałkowski



Florian Ziemiałkowski (ur. 27 grudnia 1817 w Berezowicy Małej, zm. 27 marca 1900 w Wiedniu) – polski prawnik, działacz niepodległościowy, polityk demokratyczny, pierwszy prezydent Lwowa po uzyskaniu autonomii przez Galicję, poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu, do galicyjskiego Sejmu Krajowego, austriackiej Rady Państwa, członek austriackiej Rady Panów, minister austriacki dla Galicji.

poniedziałek, 28 marca 2022

Artyleria Królestwa Polskiego

Artyleria Królestwa Polskiego: 1 kanonier artylerii pieszej w płaszczu, 2 kanonier artylerii pieszej w mundurze koszarowym, 3 kanonier artylerii konnej w mundurze polowym (po 1828 r.), 4 kanonier artylerii pieszej w mundurze zimowym, 5 kanonier artylerii pieszej w mundurze letnim (do 1828 r.), 6 podoficer rakietników pieszych (do 1826 r.), 7 wyższy oficer artylerii w surducie, 8 kanonier artylerii konnej Gwardii (1830 r.), 9 młodszy oficer artylerii pieszej 1830 r. Mal. K. Linder.

Artyleria piesza w marszu (1815-22). 
Mal. B. Gembarzewski.

Działon artylerii pieszej (1815-26). 
Mal. B. Gembarzewski.

Kanonierzy artylerii pieszej (1827-30). 
Mal. B. Gembarzewski.

Mody według Juliusza Kossaka (1866)

 

Mody zimowe

Mody zimowe

Mody letnie

Mody jesienne

sobota, 26 marca 2022

Mundury Królestwa Polskiego według Kondratowicza

Królestwo Polskie - generał piechoty w mundurze polowym (1829).
Ryt. J. Kondratowicz. 

Królestwo Polskie - generał kwatermistrz (1829).
Ryt. J. Kondratowicz. 

Królestwo Polskie - grenadier Gwardii Królewskiej (1829). 
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - młodszy oficer 2 Pułku Piechoty Liniowej (1829).
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - grenadier 1 Pułku Piechoty Liniowej (1829).
Ryt. J. Kondratowicz. 

Królestwo Polskie - podoficer 7 Pułku Piechoty Liniowej (1829).
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - woltyżer 5 Pułku Piechoty Liniowej (1829). 
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - oficer weteranów czynnych (1829). 
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - wyższy oficer 2 Pułku Strzelców Pieszych (1829).
Ryt. J. Kondratowicz. 

Królestwo Polskie - wyższy oficer 4 Pułku Strzelców Pieszych (1829).
Ryt. J. Kondratowicz. 


Królestwo Polskie - karabinierzy (?) 1 Pułku Strzelców Pieszych (1829).
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - wyższy oficer 3 Pułku Ułanów (1829). 
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - muzyk 1 Pułku Strzelców Konnych (1829). 
Ryt. J. Kondratowicz.

Królestwo Polskie - 3 Pułk Strzelców Konnych (1829). 
Strzelec w mundurze polowym. Ryt. J. Kondratowicz.

wtorek, 22 marca 2022

Popis uczniów

Popis uczniów Szkoły Technicznej przy drodze żelaznej warszawsko - wiedeńskiej, 
odbyty 28 czerwca 1878. Rys. K. Pillati. Tygodnik Ilustrowany z 13 lipca 1878 r.

Izraelscy ochotnicy

Berek Joselewicz, szef szwadronu 5 Pułku Strzelców 
Konnych Księstwa Warszawskiego.
Źródło
Izraelscy ochotnicy
Encyklopedia Staropolska Zygmunta Glogera.

Starozakonni: Józef Aronowicz i Berek Josielowicz otrzymali w dniu 17 września 1794 r. pozwolenie od Kościuszki na formowanie pułku „Lekkokonnego starozakonnego.” Pod datą 5-go paździer. Berek Josielowicz otrzymał z kasy generalnej nar. sumę 3,000 złp. biletami skarbowymi na organizację swego pułku. Prawdopodobnie jednak formacja ta dla braku czasu nie przyszła do skutku, jak to twierdzi T. Korzon. Zagadką jest jednak świadectwo generała Orłowa, który twierdzi, że podczas szturmu do Pragi w d. 4 listopada kolumny generała Buxhoevdena natrafiły na silny opór ze strony pułku o sile 500 ludzi z Żydów złożonego, a dowodzonego przez Herszka (?), będącego naówczas w Warszawie.
Po upadku Kościuszki Berek Josielowicz wstąpił do legjonów we Włoszech, gdzie cieszył się szczególnem uznaniem generała Henryka Dąbrowskiego, co osładzało mu przykrości doznawane od oficerów niższych z powodu jego pochodzenia. Następnie przeszedł do wojsk Księstwa Warszawskiego, gdzie jako szef szwadronu pułku 5-go strzelców konnych zginął r. 1809 w Kocku, zarąbany przez huzarów austrjackich. Stanisław Potocki, minister Księstwa, piękny wystawił mu pomnik w mowie publicznej mianej na powitanie wojsk, wracających r. 1809 do Warszawy, gdzie w podniosłych wyrazach życie i śmierć Berka usiłował wystawić za wzór wszystkim jego współwyznawcom.
Syn Berka, Józef Berkowicz, leśniczy lasów rządowych za kongresówki, podał deklarację pod dniem 15 grudnia 1830 r. do Dyktatora Chłopickiego w zamiarze formowania własnym kosztem „legii” z samych starozakonnych złożonej. „Po śmierci mojego ojca (pisze Józef Berkowicz) udałem się do wojska z własnego natchnienia i pomimo 16-tu ran odebranych, ofiaruję się znowu stanąć na czele (sic) wraz z 17-letnim synem moim.” Zezwolenie na formowanie tej „legii” Berkowicz otrzymał w d. 24 grudnia 1830 r. od Komisyi rządowej wojny.
Następnie Synaj Hernisz i Izaak Horowic, starozakonni z Warszawy, oraz Herszko Rozenstein ze Szczuczyna, wyrazili również chęć organizowania oddziałów złożonych z Żydów. Hernisz i Horowic w porozumieniu z Berkowiczem wspólnie zapewnili zebranie kapitału na koszta uformowania oddziału, składającego się najmniej z jednego szwadronu jazdy, oraz pułku piechoty pod nazwą „Ochotników izraelskich,” żądając nawzajem zatwierdzenia projektu ubiorów, przez nich obmyślonego, oraz pewnych swobód co do mieszkania i sposobu życia dla tychże ochotników i dla wdów po poległych, wyznaczenia instruktorów chrześcijan, oficerów i podoficerów do komenderowania i t. d. O pułku pieszym nie posiadamy żadnej wiadomości i prawdopodobnie jego organizacja wcale zaczętą niebyła. Natomiast szwadron jazdy, złożony ze 120 koni pod komendą Berkowicza, po 4-miesięcznem istnieniu, będąc wciąż tylko w zawiązku swej organizacyi, został wcielony do pułku 1-go Mazurów, jako szwadron 7-y tego pułku.
Generał dywizyi Klicki tak się o dowódcy tego szwadronu wyraża w raporcie do Komisyi rządowej wojny: „Komendę szwadronu tego panu Berkowiczowi odebrałem z powodu, że wcale nie jest on do tego zdatnym i że nadto wyzwał na pojedynek jednego z podwładnych swych oficerów, co wielką nieprzyzwoitość za sobą pociągnęło.”
Nader ważnym w tej sprawie jest protokół sekcyi dozoru bóźniczego w Warszawie z d. 5-go stycznia 1831 r., przedstawiony Radzie najwyż. nar., w którym dozór wymownie i energicznie zwalcza projekt formowania osobnego oddziału jedynie z Żydów złożonego i usuwa się od wszelkich solidarności z Berkowiczem, Herniszem i Horowicem. „Chcąc jednak dać dowód posłuszeństwa na każde skinienie,” czynią deklarację ogłoszenia odezwy drukowanej, zachęcającej Izraelitów do wstępowania w szeregi wojska i dostarczenia po 150 złp. na umundurowanie każdego ochotnika aż do liczby 300 głów. Fundusze te jednak nie zostały dostarczone w dostatecznych rozmiarach. W końcu kwietnia do chwili wcielenia 120 ochotników izraelskich do pułku 1-go Mazurów, wpłynęło od gminy izraelskiej warszawskiej 20,000 złp. 

niedziela, 20 marca 2022

Warszawa - Krakowskie Przedmieście


Warszawa - Krakowskie Przedmieście.
Akwaforta F. Dietricha (1827-29).


Warszawa - Krakowskie Przedmieście.
Akwaforta F. Dietricha (1834).


Warszawa - kościół bernardynów na Krakowskim 
Przedmieściu. Litografia Ch. Becheliera.(ok. 1857)

piątek, 18 marca 2022

Piechota liniowa Królestwa Polskiego według. B. Gembarzewskiego

Adiutant pułkowy piechoty liniowej (1828-30).
Mal. B. Gembarzewski. 

Od lewej: oficer w płaszczu (1829-30), 
oficer wyższy w mundurze paradnym (1828 - 30). 
Mal. B. Gembarzewski. 
Młodszy oficer piechoty liniowej (1815-27).
Mal. B. Gembarzewski.

Wyższy oficer piechoty liniowej 
w mundurze balowym. 
Mal. B. Gembarzewski.

Od lewej: wyższy oficer w surducie (1816-26), niższy oficer w mundurze codziennym  (1815-26), oficer niższy w mundurze balowym (1815-19). Mal. B. Gembarzewski. 

Ćwiczenia rekrutów piechoty liniowej. 
Mal. B. Gembarzewski.
Chorągiew 4 Pułku Piechoty.
Mal. B. Gembarzewski. 

Wedeta przed oficerem.
Mal. B. Gembarzewski. 

Od lewej: fizylier 1 batalionu w mundurze letnim i pełnym oporządzeniu (1815-19), szeregowy w lejbiku (1815-19), szeregowy w płaszczu (1815-25). Mal. B. Gembarzewski. 

Od lewej: grenadier 2 kompanii w płaszczu (1828-30), grenadier 3 szeregu w pełnym oporządzeniu (1828-30), grenadier w mundurze letnim (1828-30), oficer niższy w mundurze obozowym  (1827-30). Mal. B. Gembarzewski. 

Piechota liniowa w płaszczach (1815-22).
Mal. B. Gembarzewski. 

Muzykanci i dobosze piechoty liniowej (1815-26).
Mal. B. Gembarzewski. 

Dobosz piechoty liniowej (1828-30).
Mal. B. Gembarzewski. 

Od lewej: trębacz tyralierów kompanii grenadierskiej  4 Pułku Piechoty Liniowej w mundurze letnim i pełnym oporządzeniu (1828-30), fajfer - podoficer 1 batalionu 3 Pułku Piechoty Liniowej (1828-30), dobosz 6 |Pułku Piechoty Liniowej w mundurze zimowym i pełnym oporządzeniu. Mal. B. Gembarzewski. 

czwartek, 17 marca 2022

Ignacy Dobrzyński

Ignacy Feliks Dobrzyński. Rys. z "Kalendarza 
Ilustrowanego dla Polek na rok 1863".

Ignacy Feliks Dobrzyński (ur. 25 lutego 1807 w Romanowie na Wołyniu, zm. 9 października 1867 w Warszawie) – polski kompozytor, dyrygent, pianista i pedagog. Wychował się w rodzinie muzykującej: jego ojciec, Ignacy Dobrzyński (ur. 2 lutego 1779, zm. 17 sierpnia 1841), studiował muzykę w Wiedniu, komponował opery, kantaty, polonezy. W latach 1799-1817 był dyrygentem orkiestry dworskiej, w majątku hrabiego J.A. Ilińskiego w Romanowie. W latach 1817-1825 był nauczycielem muzyki w Gimnazjum Podolskim w Winnicy. Matka, Eudoksja z Karelinów (ur. 1859), była córką kapelmistrza orkiestry rogowej na dworze carskim w Petersburgu. Dobrzyński pobierał nauki w kolegium jezuickim w Romanowie, a następnie w latach 1817-1821 w Winnicy, gdzie ukończył słynne Gimnazjum Podolskie, prowadzone przez pijara M.J. Maciejowskiego. Muzykę studiował początkowo u ojca (już w 1816 popisywał się grając koncerty fortepianowe Jana Ladislava Dusika), od 1825 u Józefa Elsnera w Warszawie, początkowo prywatnie, potem w latach 1826-1828 w Szkole Głównej Muzyki. Elsner w raportach egzaminacyjnych oceniał Dobrzyńskiego słowami „zdolność niepospolita”.
Komponować zaczął w Winnicy; powstały wtedy — obok kilku polonezów fortepianowych i okolicznościowych kantat — Uwertura symfoniczna opus 1 i Koncert fortepianowy As-dur opus 2. W Warszawie pozostał Dobrzyński do końca życia, rozwijając ożywioną działalność kompozytorską i pedagogiczną. Jako nauczyciel gry fortepianowej zdobył sobie szczególne uznanie; owocem tej pracy stała się Szkoła na fortepian (Warszawa 1845). Jego pierwszym koncertem publicznym 29 września 1827 Uwerturą opus 1 Dobrzyńskiego dyrygował Karol Kurpiński. Na lata trzydzieste XIX w. przypadł okres rozkwitu jego twórczości, przy czym Dobrzyński komponował różne gatunki muzyki. W 1835 zgłosił na konkurs Gesellschaft der Musikfreunde w Wiedniu Symfonię c-moll opus 15, która zdobyła drugie miejsce, zgłosił ją również na konkurs Concerts spirituels; była potem wykonana w Wiedniu (17 marca 1836), fragmenty w Warszawie (7 października 1836), także w Lipsku (1839) pod dyrygenturą Felixa Mendelssohna-Bartholdyego, a wydana w Warszawie 1862 w opracowaniu fortepianowym na 4 ręce pt. Symfonia charakterystyczna w duchu muzyki polskiej; pierwotne Andante zastąpił w niej Dobrzyński Elegią ze swego Sekstetu Es-dur opus 39. W latach 1836-1838 skomponował Dobrzyński pierwszą swoją operę, Monbar czyli Flibustierowie, dokonując jej przeróbek jeszcze w 1861. Koncertowe wykonanie jej fragmentów miało miejsce nie tylko w Warszawie, ale i w Poznaniu, Berlinie i Dreźnie; sceniczna prapremiera odbyła się 1863 w Teatrze Wielkim w Warszawie. Od 1834 Dobrzyński związał swą działalność muzyczną z Resursą Kupiecką, organizując zespoły kameralne oraz dyrygując chórem i orkiestrą. W latach 1841-1843 uczył muzyki w Instytucie Aleksandryjskim Wychowania Panien. Między 4 marca 1845, a 28 września 1847 odbył podróż artystyczną do Poznania, Berlina, Lipska, Drezna, Monachium, Bonn, Frankfurtu nad Menem i Wiednia, prezentując na koncertach własną twórczość kompozytorską. W Berlinie musiał pozostać dłużej, zarabiając lekcjami muzyki, ponieważ zamknął sobie drogę powrotu do kraju napisaniem kilku pieśni patriotycznych, m.in. Do matki Polki (do słów Adama Mickiewicza); do Warszawy mógł powrócić dopiero we wrześniu 1847. Od 15 czerwca 1852 do stycznia 1853[1] był dyrygentem opery w Teatrze Wielkim, w dalszych latach sporadycznie dyrygował koncertami i 1854 dwiema premierami operowymi. W październiku 1857 zorganizował Orkiestrę Polską Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego, która dawała cotygodniowe koncerty do grudnia 1857 w Nowej Arkadii przy ul. Mokotowskiej. W latach 1858-1860 brał czynny udział w pracach komitetu powołanego do założenia Instytutu Muzycznego. W tym czasie został członkiem lwowskiego Towarzystwa Muzycznego. Po 1860 ze względu na zły stan zdrowia Dobrzyński stopniowo rezygnował z udziału w życiu muzycznym stolicy. W latach 1859-1864 komponował muzykę do udramatyzowanej przeróbki Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza, ale jej nie ukończył.
W ostatnim roku życia napisał pieśni solowe Cyganka, 2 utwory religijne: Zdrowaś Maria na tenor solo i chór mieszany, Benedictus na chór mieszany oraz Studium na temat oryginalny w dubeltowym kontrapunkcie w ośmiu postaciach na kwartet smyczkowy. Na przeszło 170 utworów Dobrzyńskiego złożyły się: 2 symfonie, około 25 utworów orkiestrowych, 17 kameralnych, około 55 fortepianowych, 15 na instrumenty solowe z akompaniamentem, około 22 religijne, 5 kantat i około 50 pieśni solowych i chóralnych. W miniaturach Dobrzyńskiego widoczny jest wpływ Chopina (Trois nocturnes op. 21, Mazurki op. 27).
Dobrzyński był żonaty z Joanną Müller (1813-1879), śpiewaczką opery warszawskiej w latach 1832-1834 i 1840-1860, uczennicą Carlo Evasio Solivy. Po latach zapomnienia, twórczość Dobrzyńskiego obecnie wraca na estrady. Do jego najczęściej grywanych dzieł należą uwertura do opery Monbar oraz II Symfonia c-moll „Charakterystyczna”.