Jan Kanty Gregorowicz
Jan Kanty Gregorowicz (pseudonim Janek z Bielca) ur. 17 października 1818 w Warszawie, zm. 16 września 1890 w Warszawie, dziennikarz i pisarz, szczególnie zainteresowany tematyką wiejską.
Syn kupca Jana Hrehorowicza Sołowiewa i Marii z Trzebieńskich, uczeń szkół pijarskich w Warszawie. Zajmował się w młodości gospodarstwem wiejskim, a w 1849 r. osiadł stale w Warszawie i poświęcił się wyłącznie pracom literackim. Pierwsze pisma drukował w "Bibljotece Warszawskiej". Rozprawa ogłoszona w "Rocznikach gospodarstwa krajowego" w 1850, pt. "Uwagi nad środkami podniesienia w kraju naszym gospodarstwa wiejskiego" zwróciła nań powszechną uwagę. Od 1851 do 1859 był redaktorem "Gazety Rolniczej, Przemysłowej i Handlowej" przy "Gazecie Codziennej", następnie wraz z F.H. Lewestamem wydawał i redagował pismo humorystyczne "Wolne Żarty" (1858-1859) i przez rok "Gazetę Codzienną", a w 1860 - "Kmiotka". W 1860 nabywszy na własność "Magazyn Mód" zmienił jego tytuł na "Tygodnik Mód i Powieści" (1862) i wydawał go pod własnym kierunkiem do 1889. Redagował prócz tego "Przyjaciela Dzieci" (od 1867) i od 1872 lub 1873 tygodnik dla ludu miejskiego i wiejskiego "Zorza". Oddzielnie wydał przeznaczone dla ludu (niektóre także dla dzieci) publikacje: "Obrazki wiejskie" (4 t., Warszawa 1852); "Zarysy wiejskie" (2 t., 1854); "Tomek beznogi i Proszaki" (3 tomy, Warszawa, 1854); "Dwie sceny z pożycia wiejskiego" (2 t., Warszawa, 1854); "Dobry ekonom" (2 t., Warszawa, 1858); "Tomek Sandomierzak" (2 t., Warszawa, 1858); "Elementarz dla chłopców wiejskich" (Warszawa, 1859; drugie wydanie Wilno, 1861); "Gawędy księdza proboszcza pod lipami" (1858-1860). Z powodzeniem wystawiana była jego komedyjka - "obrazek wiejski ze śpiewami" - "Janek spod Ojcowa" (muzykę napisał Oskar Kolberg).
Gregorowicz był przeciwnikiem pańszczyzny, działał na rzecz podniesienia oświaty wśród ludu wiejskiego i poprawy jego bytu. Sprzeciwiał się jednak posunięciom radykalnym i działaniom rewolucyjnym. Był aktywnym członkiem Sekcji Czytelń Bezpłatnych Towarzystwa Dobroczynności w 70. XIX w., czym zasłużył się m.in. dla czytelnictwa wśród rzemieślników.
Syn kupca Jana Hrehorowicza Sołowiewa i Marii z Trzebieńskich, uczeń szkół pijarskich w Warszawie. Zajmował się w młodości gospodarstwem wiejskim, a w 1849 r. osiadł stale w Warszawie i poświęcił się wyłącznie pracom literackim. Pierwsze pisma drukował w "Bibljotece Warszawskiej". Rozprawa ogłoszona w "Rocznikach gospodarstwa krajowego" w 1850, pt. "Uwagi nad środkami podniesienia w kraju naszym gospodarstwa wiejskiego" zwróciła nań powszechną uwagę. Od 1851 do 1859 był redaktorem "Gazety Rolniczej, Przemysłowej i Handlowej" przy "Gazecie Codziennej", następnie wraz z F.H. Lewestamem wydawał i redagował pismo humorystyczne "Wolne Żarty" (1858-1859) i przez rok "Gazetę Codzienną", a w 1860 - "Kmiotka". W 1860 nabywszy na własność "Magazyn Mód" zmienił jego tytuł na "Tygodnik Mód i Powieści" (1862) i wydawał go pod własnym kierunkiem do 1889. Redagował prócz tego "Przyjaciela Dzieci" (od 1867) i od 1872 lub 1873 tygodnik dla ludu miejskiego i wiejskiego "Zorza". Oddzielnie wydał przeznaczone dla ludu (niektóre także dla dzieci) publikacje: "Obrazki wiejskie" (4 t., Warszawa 1852); "Zarysy wiejskie" (2 t., 1854); "Tomek beznogi i Proszaki" (3 tomy, Warszawa, 1854); "Dwie sceny z pożycia wiejskiego" (2 t., Warszawa, 1854); "Dobry ekonom" (2 t., Warszawa, 1858); "Tomek Sandomierzak" (2 t., Warszawa, 1858); "Elementarz dla chłopców wiejskich" (Warszawa, 1859; drugie wydanie Wilno, 1861); "Gawędy księdza proboszcza pod lipami" (1858-1860). Z powodzeniem wystawiana była jego komedyjka - "obrazek wiejski ze śpiewami" - "Janek spod Ojcowa" (muzykę napisał Oskar Kolberg).
Gregorowicz był przeciwnikiem pańszczyzny, działał na rzecz podniesienia oświaty wśród ludu wiejskiego i poprawy jego bytu. Sprzeciwiał się jednak posunięciom radykalnym i działaniom rewolucyjnym. Był aktywnym członkiem Sekcji Czytelń Bezpłatnych Towarzystwa Dobroczynności w 70. XIX w., czym zasłużył się m.in. dla czytelnictwa wśród rzemieślników.
Jan Kanty Gregorowicz.
Fot. J. Miecznikowski (ok. 1861).
Jan Kanty Gregorowicz (przed 1890).
"Kmiotek - pismo tygodniowe ilustrowane".
Pierwsza strona numeru 14 z 6 kwietnia 1861 r.
Tytułowa winieta 'Tygodnika Mód i Powieści" z 1880 r.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz