piątek, 26 września 2025

Warszawskie sceny

Warszawa - próba starego wina. "To dopiero co dobrego! ... Echter Elwer! ... Prosię szkosztować. To fein jak złoto ... rarytne rzec ... tego już nigdzie nie ma". Ryt. J. Piwarski.

Przymiar czapek na jarmarku (Warszawa 1855 r.). "Ny ... w sam raz ... jakby na niego .... to Pańske czapke! (Aj Waj! Wygląda jak sam Wojtek). Ryt. J. Piwarski.

Warszawa - handel na upatrzonego. 
Ryt. J. Piwarski (1859).

Grajek Mazur: z okolic Warszawy - czyli 
pocęstne z przygrywką. Ryt. J. Piwarski (1841).
Źródło

Szwoleżerowie pod Tudelą

Bitwa pod Tudelą (23 listopada 1808). 
Wincenty Krasiński składa Napoleonowi zdobyte sztandary. 
Mal. J. Suchodolski (1827).

czwartek, 25 września 2025

Ludwik Wodzicki


Ludwik Wodzicki (ur. 19 sierpnia 1834 w Krakowie, zm. 11 sierpnia 1894) – hrabia, konserwatywny polityk galicyjski, poseł I, II, III, IV, VI kadencji (1865-1894) Sejmu Krajowego Galicji, publicysta, właściciel Tyczyna. 
Był synem hrabiego Aleksandra Wodzickiego[w innych językach], uczestnika powstania listopadowego i Izabelli Jędrzejowicz. Uczył się w krakowskim gimnazjum św. Anny. Studiował w Krakowie, Paryżu i Wiedniu. Od 1860 r. popierał obóz Hotelu Lambert. Wziął udział w powstaniu styczniowym. Awansowany na porucznika, po klęsce jego oddziału schronił się na pół roku w Anglii. Wróciwszy do zaboru austriackiego, wybrany posłem. W latach 1867–1877 był posłem Rady Państwa w Wiedniu. W grudniu 1877 roku został powołany przez cesarza na dożywotniego członka Izby Panów. W 1877 r. został mianowany marszałkiem Sejmu Krajowego Galicji. Funkcję tę pełnił do grudnia 1880 roku, kiedy został mianowany przez cesarza gubernatorem nowo powstałego z inicjatywy Paula Eugène'a Bontoux[w innych językach] katolicko-legitymistycznego Banku dla Krajów Koronnych[w innych językach]. Jako polityk był zwolennikiem współpracy z Austrią i przeciwnikiem dalszej walki zbrojnej o niepodległość. Był współautorem anonimowych artykułów publikowanych w 1869 w Przeglądzie Polskim pod nazwą Teka Stańczyka. Po bankructwie Kirchmayera w 1870 roku został jednym ze współwłaścicieli krakowskiego Czasu. Zmarł w pociągu podczas podróży do Paryża. Pochowany 21 sierpnia 1894 roku w Tyczynie. W 1868 roku ożenił się z Jadwigą Zamoyską córką Jana.

Ludwik Wodzicki.
Fot. M. Dutkiewicz (ok. 1880).



Wieśniacy mazurscy według Wojciecha Gersona

Wieśniak mazurski. Mal. W. Gerson (ok. 1855).

Wieśniaczka mazurska. Mal. W. Gerson (ok. 1855 r.).

Wawelska katedra według S. Świerzyńskiego

Kraków - widok nawy bocznej kościoła katedralnego 
na Wawelu. Mal. S. Świerzyński (1880).

Kraków - widok na chór i nawę główną Katedry 
na Wawelu. Mal. S. Świerzyński (1880).

wtorek, 23 września 2025

Mikołaj Oppeln-Bronikowski

General Mikołaj Oppeln-Bronikowski.

Mikołaj Bogdan Kajetan Oppeln-Bronikowski herbu własnego, (ur. 1 stycznia 1767 w Próchnowie, zm. 24 stycznia 1817 w Warszawie) – Wielki Kuchmistrz Dworu Króla Jegomości w Warszawie w 1811 roku, generał wojsk polskich i francuskich, stolnik Księstwa Warszawskiego.
Syn Piotra i Teresy z Rydzyńskich, do 1782 pobierał nauki w Berlinie. Był członkiem wolnomularstwa, członkiem loży Szkoła Mądrości. W 1786 wstąpił do wojska polskiego. Jako major gwardii pieszej koronnej odznaczył się w czasie wojny polsko-rosyjskiej 1792. Za bohaterską postawę w bitwie pod Zieleńcami został Kawalerem Orderu Virtuti Militari. W czasie insurekcji kościuszkowskiej jako generał major, brał udział w wyprawie dywersyjnej Jana Henryka Dąbrowskiego do Wielkopolski w 1794. W czasach napoleońskich brał udział w bitwie pod Raszynem w 1809. W dowód uznania został stolnikiem księcia warszawskiego. Za udział w bitwie pod Wagram dostał od Napoleona krzyż Legii Honorowej. Po tej bitwie stanął na czele formowanej z jeńców austriackich (II) Legii Nadwiślańskiej. W Dreźnie Fryderyk August I nadał mu Order Orła Białego. Walczył w Hiszpanii jako generał 1 brygady II dywizji piechoty aragońskiej. W czasie ofensywy 1812 na Rosję został gubernatorem Mińska. W czasie kampanii w Saksonii w 1813 dowodził 2 brygadą VI dywizji II korpusu marszałka Victora. W czasie bitwy pod Lipskiem został ranny i dostał się do niewoli. Z wojska odszedł w stopniu generała dywizji.
W 1815 roku został przyjęty do Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego w stopniu generała brygady. 4 października 1816 roku Naczelny Wódz przywrócił mu stopień generała dywizji i przykomenderował do piechoty. Prawdopodobnie był założycielem konspiracyjnej organizacji – Związek pod imieniem Dąbrowskiego.
Ożenił się w 1795 z Anną z hr. Krasińskich 1:o voto Walicką (zm. 13 czerwca 1813), krewną gen. Wincentego Krasińskiego. Jedyna córka Amelia, wcześnie osierocona przez rodziców, była wychowywana w Opinogórze przez gen. Wincentego Krasińskiego, i była według niektórych biografów pierwszą miłością Zygmunta Krasińskiego. Wyszła później za mąż za hr. Romana Załuskiego de Rivière d'Aerschot, zmarłego w roku 1865. Potomstwa nie mieli.

Czartoryscy w kostiumach kmieci

Książęta Czartoryscy w kostiumach Kmieci" [Portret rodziny Czartoryskich - trzy kobiety i trzech mężczyzn w strojach włościan]. Fotografia wydana "Na korzyść Szkoły Polskiej Przygotowawczo Wojskowej w Paryżu. Fot. ok. 1860 - 1875.